Ortodontik Tedavi; dişlerin ve çene kemiklerinin birbirleriyle ve yüz kemikleriyle olan ilişkisinde ortaya çıkmış bozuklukların giderilmesi, kişiye sağlıklı ve estetik bir gülüş ve yüz profili sağlanması amacıyla gerçekleştirilen tedavilere verilen isimdir.
Ortodontik tedavi uygulama şekilleri nelerdir?
* Sabit Ortodonti Tedavisi:
Sabit ortodonti tedavisi; hastanın çıkaramayacağı sabit apareylerin kullanıldığı ortodonti tedavisidir. Sabit ortodonti tedavisinde dişler üzerine braket olarak adlandırılan oluklu bir metal (günümüzde porselen braketler de kullanılmaktadır) yapıştırılır. Bu oluktan bir tel geçer ve bu tel 4-6 hafta aralıklarla değiştirilir.
* Hareketli Ortodonti Tedavisi:
Hareketli ortodonti tedavisi hastanın kendisinin takıp çıkarabileceği apareylerin kullanıldığı ortodonti tedavisidir. Hareketli ortodonti tedavisi yoğun olarak 6-12 yaş arası çocuklarda uygulanır. Bazı durumlarda hastalara hem sabit hem hareketli olacak şekilde her iki ortodonti tedavi şeklinin de uygulanması gerekir. Bu durumda diş hekimi hastasına gerekli bilgilendirmeleri yapacaktır.
Ortodontik bozukluğu engellemek için neler yapabiliriz?
Aile, bireyin çocukluğundan itibaren çevresel faktörleri engelleyebilir ya da en aza indirebilir. En başta periyodik bir diş kontrolü şarttır. Süt dişlenmesinden itibaren düzenli flor tatbiki ve sürekli azı dişlerine fissür koruyucu uygulanması gereklidir. Ayrıca erken çekilmek zorunda kalan süt dişlerinin de sürekli dişler sürene kadar yerlerinin korunması ve bunun için de yer tutucu yapılması gerekmektedir.
Parmak emmek, uzun süreli biberon kullanmak, ağız solunumu yapmak gibi kötü alışkanlıklardan da çocukları en geç 4 yaşına kadar vazgeçirmek gerekir. Bu yaştan sonra çene yüz gelişimindeki bozukluklar kalıcı olmaktadır.
Aile veya diş hekimi, çenede ve dişlerde herhangi bir bozukluktan şüphelendiğinde bu durumlar mutlaka bir ortodontist tarafından değerlendirilmeli ve gerekli tedaviler uygulanmalıdır.
Neden ortodontik tedavi görülmelidir?
Çapraşık dişlerin temizlenmesi ve bakımı zordur. Kötü kapanış diş yüzeylerinde aşınmalara, çiğneme, konuşma gibi fonksiyonlarda zorluklara ve dişleri destekleyen kemik ve diş eti yapılarında aşırı strese sebep olabilir. Bu sorunlar tedavi edilmediğinde, birçok problem zamanla daha ciddi hale dönüşerek ileri zamanda daha komplike tedavi gereksinimi doğurabilir. Ayrıca aşırı çapraşık ve düzensiz dişler estetik olarak da hastalara sıkıntı yaşatmakta; gülerken, resim çekilirken ya da konuşurken hastanın ağzını kapatmasına ihtiyaç duyuracak kadar da psikolojik olarak rahatsızlık vermektedir.
Ortodontik tedaviye ihtiyaç durumu nasıl anlaşılır?
İlk ortodontik kontrol ortodontist tarafından sürekli dişlenmenin başladığı 6-7 yaşta yapılır. Bundan sonraki kontrolleri diş hekimleri devam ettirir. 10- 12 yaş civarında hekiminiz gerek görürse tekrar ortodontist konsültasyonu isteyebilir. Ayrıca erişkin yaşlarda bile gerekli olan durumlarda protetik tedaviye yardım amaçlı veya hastaların talep etmesi durumunda estetik amaçlı ortodontik tedavi yapılabilir.
Ortodontide ideal yaş kaçtır?
Genellikle dişsel bozuklukların tedavisi için ideal yaş süt dişlerinin değişiminin tamamlanmak üzere olduğu, köpek dişlerinin değişim zamanı olan 10-12 yaş civarıdır. Ancak bazı çeneleri ilgilendiren problemlerde ve kötü alışkanlıkların bırakılmasında erken tedavi büyük önem taşır. O yüzden fissür koruyucuların uygulandığı 6-7 yaş civarında diş hekiminizden bir ortodontist konsültasyonu mutlaka istemelisiniz.
Erişkinlerde de ortodontik tedavi uygulanabilir mi?
Erişkinler de rahatlıkla tedavi olabilir. Sanılanın aksine sağlıklı bir diş eti ile her yaşta dişleri hareket ettirmek mümkündür. Ancak erken teşhis edilen çene anomalilerin tedavi opsiyonları daha fazla olduğu için mutlaka bir ortodontist tarafından erken yaşta kapanışın değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu sayede ileri yaşlarda ortaya çıkacak sorunların da önüne geçilmiş olunur.
Ortodontik tedavi ne kadar sürer?
Aktif tedavi ortalama 1.5 –2 yıl sürer. Ancak zaman tedavinin şekline, hastanın yaşına, kooperasyonuna göre değişir. Bu süre daha kısa olabileceği gibi daha da uzun da olabilir.
Randevular uzun sürer mi? Ne sıklıkta randevu alınır?
Kayıtlarınızın alınacağı ve braketlerinizin takılacağı ilk randevular bir saat kadar sürebilir. Daha sonraki randevularınız 3-4 haftada bir olacaktır ve braket kopması veya tel kırılması olmadığı sürece 15 dakika ile yarım saat arasında sürecektir.